Damsterw. 23 – 43

64. Fam. Swart en Fam. Lesterhuis. (Damsterweg 43)

Op de Damsterweg 43  staat boerderij ‘Batenburg’.  Na de familie Swart woonde hier de familie Lesterhuis.

In 1914 is de gehele boerderij afgebrand en in 1915 herbouwd.

64A. Fam. Swart – Muurlink.

Landbouwer Laurentius Hermanus Jacobus (“Laurens”) Swart (zie hieronder) huurde ‘Batenburg’ van zijn vader Theodorus Henricus (“Derk”) Swart (zie hieronder).

Na het overlijden van zijn vader werd ‘Batenburg’ (met ruim 31 ha. land) op 11-10-1923 publiek verkocht.

De koper was Jacob Hendrik Lesterhuis (zie 70, resp. 66). Hij kocht ‘Batenburg’ voor zijn zoon Hindrik Jakob Lesterhuis, gehuwd met Jantje van Tiddens (zie 64B, hieronder).

Het gezin van Laurens Swart verhuisde daarna naar Dedemsvaart (naar boerderij ‘Vredehoef’), zie hieronder.

Zijn grootouders (zie ‘Familiegeschiedenis’ hieronder): Landbouwer Henricus Theodorus Swart (Hendericus Theodori Zwart / Henderikus Dirks Swart) is geboren op 06-03-1805 te Jukwerd/Appingedam en gehuwd op 22-05-1829 (24 jr) te Muntendam met landbouwersche Agnes Harms Geling (Geeling) (24 jr), geboren op 08-12-1804 te Tripscompagnie/Muntendam en overleden op 26-03-1872 (67 jr) te Oosterwijtwerd (bg te O.). Henricus T. is overleden op 04-03-1894 (bijna 89 jr) (bg te Oosterwijtwerd).

Zijn ouders: Landbouwer Theodorus Henricus (“Derk”) Swart is geboren op 02-01-1840 te Oosterwijtwerd en gehuwd op 21-05-1871 (31 jr) te Kloosterburen met Katharina Feddema (25 jr), geboren op 24-02-1846 te Kloosterburen.

In 1918 vertrokken zijn ouders naar Kloosterburen om te gaan rentenieren.

Zijn moeder is overleden op 17-01-1919 (72 jr) in Kloosterburen (bg te K.).

Zijn vader is overleden op 13-09-1923 (83 jr) in Kloosterburen (bg te K.).

 

• Man: Laurentius Hermanus Jacobus (“Laurens”) Swart is geboren op 25-07-1884 te Oosterwijtwerd en gehuwd op 11-11-1919 te Dedemsvaart met Bernarda Hendrika Muurlink (28 jr). Laurens is overleden op 26-03-1982 (97 jr !) te Maarn (bg te M.).
• Vrouw: Bernarda Hendrika Muurlink is geboren op 08-06-1891 te Dedemsvaart en overleden op 10-05-1977 (85 jr) te Maarn (bg te M.).schoolfoto uit 1892Oma 1908

1. Zoon: Theodorus Mathias Regnerus (“Theo”) Swart is geboren op 19-08-1920 te Oosterwijtwerd (op ‘Batenburg’) en gehuwd op 12-04-1951 (30 jr) te Eindhoven met D. Theodora Bernarda Maria (“Ine”) Abee (27 jr), geboren op 02-03-1924 te Vlagtwedde en overleden op 19-12-1989 (65 jr) te Helmond (bg te Maarn).Theo was reclameschilder en is na het overlijden van Ine gehuwd op 23-05-1991 (70 jr) met Marrie Petronella (“Marrie”) Bremer, geboren op 02-05-1933 te Oosterend (Texel).
2. Zoon: Mathias Theodorus Antonius (“Thijs”) Swart is geboren op 23-09-1921 te Oosterwijtwerd (op ‘Batenburg’) en gehuwd op 04-05-1953 (31 jr) te Leens met Theodora Maria Boelens (“Dora”) (27 jr), geboren op 25-05-1925 te Leens.Thijs was ploegbaas bij de ontginningswerkzaamheden in de Noord Oost Polder in dienst van de Directie Wieringermeer/Noord Oost Polder.
3. Zoon: Henricus Johannus Bernardus (“Henk”) Swart is geboren op 29-04-1923 te Oosterwijtwerd (op ‘Batenburg’) en gehuwd op 21-10-1948 (25 jr) te Eindhoven met Jeanne Akkermans, geboren op 22-09-1921.Henk was rechercheur bij de Gemeente Politie te Einhoven.
4. Zoon: Bernardus Henricus Johannus (“Bernard”) Swart is geboren op 02-04-1924 te Dedemsvaart (op ‘Vredehoef’) en gehuwd op 25-11-1955 (31 jr) te Utrecht met Antonia Maria (“Tonny”) Schenk, geboren op 03-07-1931.
5. Zoon: Regnerus Johannes Jozef”(“Reinier”) Swart is geboren op 20-04-1926 te Dedemsvaart (op ‘Vredehoef’) en gehuwd in 1955 (29 jr) met Sanny van Zoomeren (21 jr), geboren op 27-07-1934. Reinier is overleden op 28-06-1985 (59 jr) te Eindhoven.
6. Dochter: Johanna Catharina Wilhelmina (“Jos”) Swart is geboren op 25-07-1927 te Dedemsvaart (op ‘Vredehoef’) en gehuwd op 29-01-1963 (35 jr) te Maarn met Johannes Theodorus Maria (“Jan”) de Wit (32 jr), geboren op 25-06-1930 te Purmerend.
7. Zoon: Eusebius Lambertus Franciscus (“Sebi”) Swart is geboren op 11-12-1928 te Dedemsvaart (op ‘Vredehoef’) en gehuwd op 23-12-1960 (32 jr) te Den Haag met Alberdina Maria (“Betsy”) Heitbrink (26 jr), geboren op 09-01-1934 te dedemsvaart.
8. Zoon: Johannes Theodorus Arnoldus (“Jan”) Swart is geboren op 13-10-1930 te Dedemsvaart (op ‘Vredehoeve’) en gehuwd op 29-10-1958 (28 jr) met Elisabeth (“Lies”) Sibon, geboren op 17-08-1935 te Avereest en overleden op 25-03-1998 (62 jr) te Maarn (bg te M.).
9. Zoon: Laurentius Reinerus Josef (“Laus”) Swart is geboren op 04-03-1932 te Maarn en gehuwd op 15-04-1964 (32 jr) te Den Haag met Maria Anna Theresia (“Ria”) de Wit (30 jr), geboren op 22-02-1934 te Purmerend. Deze familie is geëmigreerd naar Australië.
10. Zoon: Wilhelmus Mathildus Johannus (“Wim”) Swart is geboren op 12-04-1934 te Maarn en gehuwd op 07-12-1961 met Antonia Henrica Maria (“Tony”) van Eert, geboren op 27-02-1933 te Heeze.Wim begon als bakkersknecht in Maarsbergen en besloot zijn loopbaan als Adjudant bij de Gemeente Politie in Eindhoven.

Familiegeschiedenis van Laurens Swart.

Laurentius Hermanus Jacobus (“Laurens”) Swart werd geboren op 25 juli 1884 op de boerderij “Batenburg” gelegen in Oosterwijtwerd, gemeente ’t Zandt.

Hij was het zevende kind. Twee kinderen stierven op zeer jonge leeftijd.

In eerste instantie was hij niet voorbestemd om zijn vader, Theodorus Henricus (“Derk”) Swart (geboren op 2 januari 1840 in Oosterwijtwerd) op te volgen.
Zoals gebruikelijk kwam de oudste zoon daarvoor in aanmerking. Deze zoon, genaamd Henricus Eusebius, geboren in 1872 te Oosterwijtwerd, overleed ongehuwd op 29-11-1908, 36 jaar oud, te ’t Zandt.

Dit bood Laurens de mogelijkheid om t.z.t. zijn vader op te volgen. Hij had al in 1906 het diploma van de landbouwschool in Appingedam gehaald.
De grootvader van Laurentius, Henricus Theodorus (“Hendrik Derks”) Swart (geboren op 6 maart 1805 in Jukwerd en overleden op 4 maart 1894) en zijn vrouw Agnes Geling (geboren op 26 (?) december 1804 en overleden op 27 (?) maart 1872) kochten “Batenburg” op 9 juni 1829 van Henderikus Straatman en Anna Geerts Buining. Henricus Theodorus Swart en Agnes Geling zijn beiden begraven in Oosterwijtwerd.
Toen de ouders van Laurens in Molenrij/Kloosterburen gingen rentenieren zat hij alleen op de boerderij. Het werd dan wel tijd om een vrouw te trouwen. Via familie leerde hij Bernarda Muurlink kennen. Een vrouw, die van aanpakken wist. Haar vader, Thijs Muurlink, had in Dedemsvaart een boerderij, dus dat werk was haar niet vreemd. Een jaar na de eerste wereldoorlog, 11 november 1919, huwden ze in Dedemsvaart. Het was toen bitter koud. Er lag bovendien een flink pak sneeuw.

Op Batenburg werden de oudste drie zoons, Theo, Thijs en Henk geboren.
Laurens had de boerderij van zijn vader gehuurd. Toen deze op 13 september 1923 overleed stonden Laurens en Bernarda voor de keuze òf Batenburg kopen òf iets anders zoeken. Zij besloten tot het laatste. Op 11 oktober 1923 werd Batenburg publiek verkocht.

In Dedemsvaart op boerderij “Vredehoef” woonde tante Dina Minke, een zus van Bernarda’s moeder (Johanna Minke) met haar man Willem Scholtens. Willem Scholtens was al eerder gehuwd geweest. Zijn huwelijken werden niet gezegend met kinderen.

Laurens en Bernarda kochten “Vredehoef” van hen. In Dedemsvaart werd het gezin van Laurens en Bernarda uitgebreid met vier zoons en een dochter: Bernard, Reinier, Johanna, Eusebius en Jan.

De familie vertrok in februari 1932 naar Maarn. Juist toen zij naar Maarn verhuisden, was Bernarda ruim 8 maanden in verwachting van Laus. Hij werd in Maarn geboren op 4 maart 1932.

Op 12 april 1934 werd met de geboorte van hun zoon Wim het gezin voltooid.

64B. Fam. Lesterhuis – van Tiddens.

• Man: Hindrik Jakob Lesterhuis is geboren op 09-07-1897 te ’t Zandt (zie 66) en gehuwd op 29-06-1921 (23 jr) te Slochteren met Jantje van Tiddens (21 jr). Zij gingen in 1923 boerderij ‘Batenburg’ bewonen, zie hierboven. Hindrik J. Lesterhuis kocht het bedrijf in 1954. Hindrik J. was landbouwer en is overleden op 07-06-1980 (82 jr) (bg te Oosterwijtwerd).
• Vrouw: Jantje van Tiddens is geboren op 15-02-1900 te Hellum en overleden op 23-07-2000 (100 jr !!!) (bg te Oosterwijtwerd).

1. Zoon: Jacob Hendrik Lesterhuis is geboren op 16-11-1921 en (RW) later opgenomen in de psychiatrische inrichting ‘Groot Bronswijk’ in Wagenborgen en overleden op 21-10-1986 (64 jr) te Wagenborgen (bg te W.).
2. Zoon: Johan Epko Lesterhuis is geboren op 16-11-1921 te Oosterwijtwerd en gehuwd op 12-10-1956 (32 jr) te Bedum met Rikkerdina Ritsema (31 jr), geboren op 05-07-1925 te Ranum.
   

   Het bruidspaar Johan Epko Lesterhuis en Rikkerdina Ritsema.

   Johan E. heeft in 1962 de boerderij met een gedeelte (± 15 ha.) van de landerijen overgenomen van zijn vader. Het overige deel werd verkocht aan de N.V. Veendorps Steenfabrieken (Appingedam). Johan E. is overleden op 10-04-2016 (92 jr) te Middelstum (bg te Oosterwijtwerd). Rikkerdina is overleden op 14-03-2019 (93 jr) te Middelstum (bg te Oosterwijtwerd).

3. Dochter: Jacoba Martha Lesterhuis is geboren op 03-11-1926 te Oosterwijtwerd en gehuwd op 14-06-1949 (22 jr) te ’t Zandt met Meerten Siertsema (24 jr), geboren op 08-04-1925 te Overschild. Jacoba M. is overleden op 29-08-2014 (87 jr) te Ten Boer (bg te Oosterwijtwerd). Meerten is overleden op 04-03-2015 (89 jr) te Ten Boer (bg te Oosterwijtwerd).
4. Dochter: Martha Gesina Lesterhuis is geboren op 01-08-1934 te Oosterwijtwerd.

65. Fam. Biewenga – Beukema. (Damsterweg 41)

Hier staat boerderij ‘Hoop’.

Vorige eigenaars en bewoners.

Op 25-10-1798 werd deze boerderij eigendom van Ude Derks Bakker geboren op 25-10-1765 te Oosterwijtwerd en Albertje Pieters Vos, geboren op 05-04-1772 te Opwierde.

Zij zijn gehuwd op 31-05-1795.

Ude D. was de zoon van Derk Klaassen Bäcker en Geertje Haykes en broer van Nieske Derks Bakker (zie 22).

Ude D. is overleden op 26-02-1811 (45 jr) te Oosterwijtwerd (bg te O.).

Albertje P. is overleden op 30-10-1846 (74 jr) te Oosterwijtwerd (bg te O.).

Ude D. en Albertje P. kregen 2 kinderen:

• Dochter: Gesien Udes Bakker, geboren op 16-04-1797 te Oosterwijtwerd (overleden op 21-04-1886 (89 jr) te Godlinze (bg te G.)) en gehuwd op 02-06-1815 (18 jr) te Bierum met landbouwer Bene Hindriks Perdok (26 jr), geboren 27-07-1788 te Godlinze (overleden op 14-01-1852 (63 jr) te Godlinze (bg te G.)).
• Zoon: Derk Udes Bakker, geboren te Oosterwijtwerd in 1805. Vanaf 1832 was Derk U. gebruiker van de boerderij. Hij was mede-eigenaar. Derk U. is overleden op 27-02-1861 (55 jr) te Oosterwijtwerd (bg te O.).
• Ook de kinderen van zijn zus en zwager (Gesien U. en Bene H.) waren mede-eigenaars.

Hierna werd deze boerderij bewoond door Brond Aeilkes Aeilkema, zoon van landbouwer Aeilko Willems Aeilkema en Aaltje Bronds Boekhoudt en broer van Jacob Aeilkes Aeilkema (zie 48).

Brond A. is geboren op 26-10-1829 te Oosterwijtwerd en was gehuwd met boerendochter Tjaaktje Onnes Boukema, geboren op 23-12-1835 te Zeerijp. Zij kochten de boerderij op 14-08-1863.

Tjaaktje O. was eerder gehuwd met Jan Eisses Bolhuis. Zij had 2 kinderen uit dit huwelijk.

Brond A. is overleden op 11-03-1900 (70 jr) (bg te Oosterwijtwerd).

Tjaaktje is op 26-04-1916 vanuit Oosterwijtwerd vertrokken naar Loppersum. Zij is overleden op 22-10-1920 (94 jr) te Loppersum (bg te Oosterwijtwerd).

In 1882 werd de boerderij verkocht aan de dochter van Tjaaktje Onnes Boukema en Jan Eisses Bolhuis, Grietje Jans Bolhuis, geboren te Stedum en haar echtgenoot (gehuwd op 01-06-1881 te ’t Zandt) Jakob Nicolaas Rengers, geboren te Uithuizermeeden.

Van de familie Rengers ging de boerderij over in handen van Hendrik Harm Poelman, geboren op 05-03-1873 te Loppersum en gehuwd op 25-04-1906 (33 jr) te Loppersum met Alderdina Dam (31 jr), geboren 29-11-1872 te Garrelsweer (Loppersum). Hendrik H. is overleden 18-12-1952 (79 jr) en Alderdina is overleden op 17-09-1928 (54 jr) te Groningen.

De familie Poelman woonde hier tussen 1910 en 1914.

Daarna werd boerderij ‘Hoop’ eigendom van de familie Biewenga.

• Man: Willem Biewenga is geboren op 08-06-1859 te Zeerijp en gehuwd op 08-04-1880 (20 jr) te Bierum met Grietje Beukema (27 jr).Willem was landbouwer en is overleden op 04-09-1933 (74 jr) te Appingedam (bg te A.).
• Vrouw: Grietje Beukema is geboren op 15-07-1852 te Bierum en overleden op 12-02-1932 (79 jr) te Appingedam (bg te A.).

Waarschijnlijk was in de jaren ’20 het beheer van de boerderij al in handen van zoon Enno Willem Biewenga. Zie hieronder.

Hendrik Vos (zie 40A) was boerenkecht bij boer Biewenga.

1. Zoon: Enno Willem Biewenga is geboren op 12-02-1881 te Bierum en gehuwd op 11-05-1905 (24 jr) te Ten Boer met Hilje Swierenga (25 jr), geboren op 27-04-1880 te Garmerwolde.Enno W. was landbouwer en beheerder van ‘Hoop’. Hij is overleden op 07-02-1963 (bijna 82 jr) (bg te Bierum). Hilje Swierenga (niet de zus van Cornelia J. Swierenga, zie hieronder) is overleden op 27-09-1964 (84 jr) (bg te Bierum).
2. Zoon: Jan Hendrik Biewenga is geboren in januari 1882 te Bierum en overleden op 27-04-1882 (3 mnd) te Bierum.
3. Dochter: Magrietje Biewenga is geboren op 02-01-1883 te Bierum en overleden op 31-05-1886 (3 jr) te Bierum (bg te B.).
4. Dochter: Lemina Anje Biewenga is geboren op 12-06-1884 te Bierum en gehuwd met Egbert Wieringa, geboren op 16-07-1878 te Ezinge. Lemina A. is overleden op 23-07-1970 (86 jr) te Appingedam (bg te A.). Egbert is overleden op 25-03-1963 (84 jr) te Appingedam (bg te A.).
5. Dochter: Jantine Hendrika Biewenga is geboren op 22-11-1885 te Bierum en overleden op 17-02-1938 (52 jr) te Appingedam (bg te A.).
6. Zoon: Alle Meindert Biewenga is geboren op 05-10-1888 te Bierum en gehuwd op 16-06-1921 (32 jr) te Ten Boer met Cornelia Jantina Swierenga (24 jr), geboren te Ten Boer. Alle M. volgde in de jaren ’30 zijn broer op als beheerder van boerderij ‘Hoop’. Het bedrijf had toen een omvang van ruim 31 ha.. Alle M. is overleden op 15-05-1949 (60 jr) te Appingedam. Cornelia J. Swierenga (niet de zus van Hilje Swierenga, zie hierboven) is overleden op 15-11-1930 (34 jr) te Oosterwijtwerd.
7. Dochter: Magrietje Biewenga is geboren op 06-02-1890 te Bierum en gehuwd op 10-05-1917 (27 jr) te Bierum met Menke Jan Hopma (37 jr), geboren op 04-03-1880 te Bedum. Magrietje is overleden op 32-12-1975 (85 jr) te Delfzijl (bg te Bedum). Menke J. was (rentenierende?) landbouwer en vanaf 1950 (na het overlijden van zwager Alle M.) met zijn vrouw eigenaar en gebruikers (= bewoners) van boerderij ‘Hoop’. Menke J. is overleden op 25-08-1966 (86 jr) te Bedum (bg te B.).
8. Dochter: Grietje Annette Biewenga is geboren op 15-10-1893 te Bierum en overleden op 15-11-1929 (36 jr) te Appingedam (bg te A.).

Om de boerderij van Biewenga liepen (vroeger) mooie pauwen.Als mijn opa (na werkzaamheden op/aan de boerderij) thuiskwam, vroeg mijn vader:“Het paa ook paauweveer’n mitnoom’n?” Als er dan geen veer op de grond had gelegen, had opa er wel een uit een pauw getrokken. De pauwenveren stonden in een vaas op de schoorsteenmantel, niet alleen in Oosterwijtwerd, maar ook in Appingedam.Dat laatste herinner ik (Henk Stel) me nog goed.

Rijmke Watsing (zie inleiding) meldde mij in een telefoongesprek op 4 mei 2017, dat boerderij ‘Hoop’ na boer Biewenga werd gerund door landbouwer Aldert Klaas Dijkema, de jonge boer, die op 22 september 1944 werd vermoord, omdat hij  tijdens de Tweede Wereldoorlog actief had deelgenomen aan het verzet. Aldert Klaas Dijkema, geboren op 31 oktober 1907 te Garmerwolde, werd slechts 36 jaar.  Hij werd begraven te Ten Boer.

Dijkema is vermoedelijk op enig moment (naar mijn inschatting eind jaren ’30) landbouwer geworden op deze boerderij, die steeds in eigendom is gebleven van de familie Biewenga.

Aldert Klaas Dijkema was op 19 mei 1936 (28 jr) te Aduard getrouwd met Pieterke Hillena Wierenga (24 jr), geboren op 3 augustus 1911 te Aduard en overleden op 13 september 1986 (75 jr) te Zuidhorn (bg te Ten Boer).

66. Fam. Lesterhuis – Doornbos. (Damsterweg 39)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Hier staat een boerderij, waarin destijds het echtpaar Lesterhuis woonde.  De man (Jakob H. Lesterhuis) was in de periode van dit overzicht een rentenierende boer.

• Man: Landbouwer Jakob (Jacob) Hendrik Lesterhuis is geboren op 16-11-1869 te Oosterwijtwerd en gehuwd op 23-09-1896 (26 jr) te Appingedam met Jakoba Doornbos (23 jr). Jakob was lid van de kerkenraad (zie 24) en is overleden op 17-04-1955 (85 jr) (bg te Oosterwijtwerd).Voor het rentenieren (dus in de actieve fase van hun leven) bewoonde het gezin van Jakob H. en zijn vrouw Jakoba boerderij ‘Rieuwersveld’ (zie 70).
• Vrouw: Jakoba (Jacobina) Doornbos is geboren op 05-10-1872 te Opwierde (Laskwerd) en overleden op 09-12-1955 (83 jr) (bg te Oosterwijtwerd). Jakoba was de zus van Regina Doornbos (gehuwd met Klaas Lesterhuis), haar zwager en broer van haar man (zie 70).

1. Zoon: Hindrik Jakob Lesterhuis is geboren op 09-07-1897 te Oosterwijtwerd en gehuwd op 29-06-1921 (23 jr) te Slochteren met Jantje van Tiddens (21 jr) (zie 64B). Hindrik J. heeft in 1923 boerderij ‘Batenburg’ gekocht van de familie Swart (zie 64A). Hij is overleden op 07-06-1980 (82 jr).
2. Dochter: Clara Geertruida Lesterhuis is geboren op 06-02-1899 te Oosterwijtwerd en gehuwd op 18-05-1936 (63 jr) te ’t Zandt met Petrus Bront Ellerus Vinckers, geboren op 11-10-1890 te Eexta. Petrus B.E. was commissionair te Scheemda. Clara G. is overleden op 23-02-1972 (73 jr) te Scheemda. Petrus B.E. is overleden op 02-11-1980 (90 jr) te Scheemda.
3. Dochter: Aafke Lesterhuis is geboren op 27-01-1901 te Oosterwijtwerd en gehuwd op 04-06-1923 te ’t Zandt met Derk Jan Dallinga, geboren op 08-02-1892 te Nieuwolda. Derk J. was landbouwer te Scheemderzwaag en Nieuwolda. Hij is overleden op 01-12-1968 (76 jr) te Winschoten.
4. Dochter: Jacoba Regina (“Coba”) Lesterhuis is geboren op 22-06-1903 te Oosterwijtwerd en overleden op 21-10-1986 (83 jr) (bg te Oosterwijtwerd). Zij was ongehuwd.
5. Dochter: Margaretha (“Martha”) Lesterhuis is geboren op 25-06-1905 te Oosterwijtwerd en gehuwd op 05-01-1934 te ’t Zandt met Rolinus Abraham Jo(h)annes Cremer, geboren op 02-08-1903 te Veendam. Margaretha is overleden op 19-11-1995 (90 jr) (bg te Haren).Rolinus A. J. is overleden op 01-01-2001 ((97 jr) (bg te Haren).

67 t/m 69.   Rentenierende boeren.

Deze drie woningen (villa’s) zijn in de periode 1920-1930 gebouwd voor boeren, die gingen rentenieren. Mijn opa heeft in ieder geval één (wellicht meerdere) van deze woningen gebouwd. De bedoelde villa’s zijn aan de rechterkant op de foto zichtbaar,vrnl de woningen in de tekst vermeld onder resp. de nummers 67, 68 en 69.

67. Fam. Tiessen – Huizenga. (Damsterweg 35)

• Boer Jan Garbrand Tiessen is in deze woning gaan rentenieren. (zie 22) Jan G. is overleden op 01-01-1935 (69 jr) (bg te Oosterwijtwerd).
• Zijn vrouw Abeltje Huizenga is overleden op 23-01-1928 (55 jr) (bg te Oosterwijtwerd).

68. Fam. Braam. (Damsterweg 33)

• Man: Boer Jan Eltje Braam. Hij was een rentenierende boer uit Arwerd/Krewerd. Jan E. is geboren op 10-08-1869 te Krewerd en gehuwd op 02-05-1901 (31 jr) te Bierum met Aaltje ter Borg (27 jr). Jan E. is overleden op 04-09-1941 (72 jr) te Groningen.
• Vrouw: Aaltje ter Borg, geboren op 10-02-1874 te Krewerd en overleden op 16-08-1953 te ’t Zandt.

1. Zoon: Reinder Braam, geboren op 16-01-1903 te Krewerd, was boer in Arwerd. Hij is gehuwd op 29-07-1928 (25 jr) te Utrecht met Truijntje Dijkstra (26 jr), geboren in 1902 te Groningen. Reinder was boer in Arwerd.
   
2. Dochter: (Elizabeth ) “Betsie” Braam is geboren op 28-10-1906 te Krewerd en gehuwd met Johannes Jakob van Veen, geboren op 23-07-1906. Elizabeth is overleden op 26-03-2012 (105 jr !!!) te Delfzijl (bg te Spijk). Johannes J. is overleden op 29-12-1965 (59 jr) (bg te Spijk)
3. Dochter: Ettje Braam is geboren op 20-03-1912 te Krewerd en gehuwd op 22-11-1934 (22 jr) te ’t Zandt met Hendrik Smit (29 jr), geboren op 02-10-1905 te Wagenborgen. Ettje is overleden in 2003 (90 jr) te Appingedam. Hendrik is overleden op 17-08-1985 (79 jr) te Winsum.

69. Boer Doornbos. (Damsterweg 31)

• Boer Pieter Klaassens Doornbos is in deze woning gaan rentenieren. (zie 21)
  Pieter K. was toen weduwnaar is overleden op 07-06-1938 (85 jr) te Oosterwijtwerd (bg te O.).
  De villa van boer Doornbos werd in 1937 door brand verwoest.

70. Fam. van der Meijde – Thorenaar. (Damsterweg 23)

Hier stond (tot 1954) boerderij ‘Rieuwersveld’.
De familie van der Meijde was afkomstig van een boerderij in Middelharnis.
De familie bewoonde ‘Rieuwersveld van 1919 tot 1954.

In de laatste dagen van de oorlog (in 1945) werden vele woningen in Oosterwijtwerd zwaar beschadigd. Zo ook ‘Rieuwersveld’. In 1954 werd de boerderij afgebroken.

Nu staat aan de Damsterweg (nr 23) , – daar waar toen het woonhuis stond – een bungalow, ook met de naam ‘Rieuwersveld’. De oorspronkelijke schuur is behouden gebleven.

• Voor 1919 werd boerderij ‘Rieuwersveld bewoond door landbouwer Hindrik (Hendrik/Henderik) Jacobs Lesterhuis, geboren op 01-07-1830 te ’t Zandt en gehuwd op 22-12-1851 (21 jr) te ’t Zandt met Aafke Klaassens Nienhuis (21 jr), geboren op 23-11-1830 te Oosterwijtwerd.Zij verkregen de boerderij in 1853 na een boedelscheiding tussen de vier kinderen van landbouwer Klaas Luddes Nienhuis (geboren in 1787 te Oosterwijtwerd en overleden op 06-06-1837 (49 jr) te Oosterwijtwerd) en Geertje Alders (Jans) Eeuwsema (geboren in 1799 te Eppenhuizen en overleden op 27-01-1836 (38 jr) te Oosterwijtwerd), de ouders van Aafke Klaassens Nienhuis.Aafke K. is overleden op 28-11-1894 (64 jr) te Oosterwijtwerd (bg te O. > grafschrift: ‘Dierb’re echtgenoote en moeder, Moog’ als ’t harte om u schrijt, Ons dat heerlijk denkbeeld troosten, Wederzien Onsterf’lijkheid.’ ).Hindrik J. is overleden op 27-11-1909 (79 jr) te Oosterwijtwerd (bg te O. > grafschrift: ‘Zalig hij die in dit leven, Jakobs God ter hulpe heeft, Hij die door den nood gedreven, Zich tot Hem om troost begeeft.’ ).

• Van de drie kinderen van Hindrik J. Lesterhuis en Aafke K. Nienhuis vestigt de oudste zoon landbouwer Klaas Lesterhuis (geboren op 01-01-1859 te Oosterwijtwerd en overleden op 16-07-1907 (48 jr) te Holwierde) zich in 1884 in Appingedam (na zijn eerste huwelijk op 16-05-1884 (25 jr) te Delfzijl met Aaltje Huisman (26 jr), geboren in 1858 te Farmsum en 3 maanden na hun huwelijk reeds overleden op 25-08-1884 (26 jr) te Appingedam).Klaas Lesterhuis is opnieuw gehuwd op 09-05-1889 (30 jr) te Appingedam met Regina Doornbos (28 jr), geboren te Opwierde (Laskwerd). Zij was de zus van Jakoba Doornbos (gehuwd met Jakob Hendrik), haar zwager en broer van haar man. (zie 66 en hieronder)Dochter Geertje Lesterhuis (geboren op 02-02-1861 te Oosterwijtwerd en overleden op 14-12-1952 (91 jr) te Schuilingsoord (Zuidlaren)), vertrekt naar Ten Boer na haar huwelijk op 31-05-1888 (27 jr) te ’t Zandt met Daniël Eisso de Jager (25 jr) (geboren op 08-12-1862 te Zuidbroek en overleden op 18-05-1944 (81 jr) te Appingedam).De jongste zoon landbouwer Jakob Hendrik Lesterhuis (geboren op 16-11-1869 te Oosterwijtwerd en gehuwd op 23-09-1896 (26 jr) te Appingedam met Jakoba Doornbos (23 jr)) (zie 66 en hierboven) wordt in 1903, na de boedelscheiding, eigenaar van ‘Rieuwersveld’. De boerderij is dan bijna 47 ha. groot.

 

• Man: Gilles van der Meijde is geboren op 06-08-1879 te Zevenhuizen en gehuwd op 29-02-1912 (32 jr) te Waarde (Zuid-Beveland) met Jacomina Thorenaar (25 jr).Gilles is overleden op 29-09-1957 (78 jr) te Winschoten (bg teW.).
• Vrouw: Jacomina Thorenaar is geboren op 12-04-1886 1880 te Waarde. Zij was de dochter van een bekende paardenfokker op Zuid-Beveland. Haar man Gilles was ook een bekende fokker van dit Zeeuwse ras. Hij runde de fokkerij in Oosterwijtwerd.  In het begin kwam Jacomina ’s zondags altijd met haar prachtige, grote Zeeuwse kap (klederdracht van Zuid-Beveland) in de kerk. Jacomina is overleden op 29-07-1958 (78 jr) te Winschoten (bg te W.).
• Dochter:Maria Dina (“Marie”) van der Meijde., geboren in 1912. Zij was gehuwd met Harm Broekema. Marie kwam net van de ULO in Appingedam, toen mijn vader ernaartoe ging. Marie en Harm hadden een boerderij in Blijham.
• Zoon: Cornelis Jan Michiel (“Cor”) van der Meijde is geboren op 13-01-1915 te Oude Tonge. Hij hielp in zijn jonge jaren mee in het landbouwbedrijf van zijn vader. Jan was gehuwd met molenaarsdochter Tine Valk. Jan en Tine hadden een boerderij in Kornhorn.
• Zoon: Jan van der Meijde is geboren in 1916. Volgens mijn vader was deze zoon wat ‘seupel’. Deze jongste zoon zat bij mijn vader in de klas (ULO Appingedam) en werd door leraar Prenger (“Prenger is strenger!”) zodanig uitgefoeterd, dat hij – staande voor de leraar – flauw viel voor de klas. Dit waren echter de waarnemingen van mijn vader, als tiener.  Maar volgens zijn zus Ina (zie hieronder) heeft Jan helemaal niet op de ULO gezeten, maar is hij  rechtstreeks naar de HBS in Appingedam gegaan. Dus zal mijn vader zich wel vergist hebben.De medeleerlingen van Jan, die met de trein vanuit Loppersum naar de H.B.S. in Appingedam gingen, keken bij de spoorwegovergang bij Tjamsweer of Jan er al aan kwam. Hij moest zich vaak op de fiets nog aankleden en haalde de school altijd net op tijd, of net niet. Hij haalde zijn H.B.S.-diploma met een tien voor  wiskunde op zijn eindexamen. Dat was nog nooit eerder vertoond op deze school. Jan ging tandheelkunde studeren in Utrecht. Dat vak beviel hem niet. Hij ging na het afronden van de tandheelkundestudie naar de Kunstacademie in Den Haag. Hij maakte carriere bij het Centraal Bureau voor de Statistiek.
• Dochter: Dina Maria (“Ina”) van der Meijde is geboren op 06-01-1926 te Oosterwijtwerd. Ina ging, evenals haar zus Marie, naar de ULO in Appingedam.  Zij was gehuwd met Edzo Huisman. Ook zij ging naar de ULO in Appingedam. Ina is gehuwd op 20-04-1953 te ‘t Zandt met Edzo Huisman, geboren op 28-09-1918 te Goldhoorn (Finsterwolde). Edzo is overleden op 05-05-1995 te Winschoten.

 

• Mijn opa heeft in die tijd (1920 – 1930) een groot bord gemaakt met opschrift: “Gilles van der Meijde, Hengstenhouder”. Dit bord werd aan de Damsterweg – aan het begin van de naar de boerderij leidende laan – geplaatst. De boeren in de omgeving maakten gebruik van de dekhengsten van der Meijde.
• Omdat de familie van het gezin Van der Meijde op grote afstand (in Zeeland) woonde, kreeg het als eerste in Oosterwijtwerd een telefoonaansluiting. Er werd een bovengrondse leiding aangelegd. Boer Wiersema en molenaar Offeringa volgden. Van der Meijde, Wiersema (zie 38) en Offeringa (zie 46) hadden resp. de nummers 131 X, 131 Y en 131 Z. Als de telefoon 2x overging was er telefoon voor de fam. Van der Meijde. (3x voor Wiersema en 4x voor Offeringa). Als de familie zelf wilde telefoneren, vroeg men dat aan bij het postkantoortje (zie 6B), waarna het geruime tijd kon duren, voordat de telefoon 2x overging. Dat betekende, dat er contact was en er een gesprek kon worden gevoerd.
• Boer Van der Meijde heeft een gedeelte van zijn land afgestaan voor de aanleg van de begraafplaats.

Boerderij ‘Rieuwersveld’

• ’Boerderij ‘Rieuwersveld’, ook wel ‘Eesterheerd’ genoemd, is op een kaart uit 1792 ‘in het land’ gelegen, dat wil zeggen niet aan weg of water gelegen. Wel was er een kleipad over ‘Batenburg’ naar Tjamsweer. In 1880 werd een nieuwe boerderij gebouwd, adres: Damsterweg 23 in Oosterwijtwerd; een lange laan met bomen, beginnend achter de schuur, leidde naar het kerkhof aan de Damsterweg. Ook dan ligt de boerderij niet aan vaarwater. Dus moest de oogst eerst naar Oosterwijtwerd worden gebracht. Vandaar was vervoer per schip mogelijk over de Eenumermaar naar het Damsterdiep.Van 1919 tot 1954 werd de boerderij bewoond door de familie van der Meijde. De boerderij is in 1954 afgebroken. Dina Maria Huisman – van der Meijde is geboren en getogen op de boerderij. De boerderij had een mooie tuin. Daarin stonden twee grote kersenbomen. Opvallende elementen in de siertuin waren het zomerhuisje (tussen de perken met hoge, geurende rozen) en de treurwilg (op het bergje). Door de sneeuwklokjes in het gras en de Oost-Indische kers langs de gracht was het een bloemrijk erf. Er stonden ook kruisbessen, rode  bessen, zwarte bessen, margrieten en heesters, waaronder de sering, de ribes en de weigelia. Opzij van de schuur was een moestuin met een broeibak voor de teelt van fijnere groentesoorten. Buiten de gracht werd de grove groente gekweekt. Het groen van de aspergebedden werd verwerkt in de rozenboeketten.De rosmolen in de hoek van de moestuin diende om het water uit de gracht naar de stal te pompen. Als het paard ongeveer 20 minuten had rondgelopen, kwam er water uit een pijpje in de stalmuur ten teken, dat het waterreservoir vol was. De paarden hadden duidelijk een hekel aan dit karwei. De familie van der Meijde was afkomstig van een boerderij in Middelharnis en daar werd moerasgas gewonnen in de gracht. Het gas werd gebruikt voor verlichting. Dit was in de gracht van ‘Rieuwersveld’ ook wel mogelijk geweest, getuige de vele belletjes, die je onder het ijs kon zien opstijgen, maar daar is het nooit van gekomen. Mede omdat er kippen en ganzen om de boerderij liepen, was de deur nooit op slot.  Jammer, dat zo’n mooie boerderij werd afgebroken.

70A. De begraaflaats.

Op initiatief van de renteniers Lesterhuis (zie 66) en Tiessen (zie 67) werd in 1930 besloten tot de oprichting van de “Vereniging tot inrichting en instandhouding ener begraafplaats te Oosterwijtwerd”. Samen met de heren Olthof (zie 3) en Wiersema (zie 73), beiden boerenknechten, en landbouwer Smit (zie 20) vormden zij het eerste bestuur. In 1931 werd een stuk grond (bijna 80 are) gekocht van paardenfokker Van der Meijde (zie 70) voor het bedrag van ƒ 4.000,–, voor die tijd een behoorlijk bedrag. Van de gemeente ’t Zandt ontving men een subsidie van ƒ 2.000,–.

De begraafplaats ligt aan de zijweg van de Damsterweg, die leidt naar boerderij “Rieuwersveld” (zie 70).

Er werd vervolgens ƒ 350,– uitgetrokken voor de bouw van het lijkenhuisje bij de ingang van de begraafplaats. Het huisje, ontworpen in de Amsterdamse stijl, werd in 1931 door mijn opa (zie 1) gebouwd. Daarbij werd ook gebruik gemaakt van het vakmanschap van smid Siekman (zie 34) en schilder Bouman (zie 74).

Het lijkenhuisje raakte – net als meerdere gebouwen in het dorp – beschadigd tijdens de gevechtshandelingen in de laatste dagen van de Tweede Wereldoorlog in april 1945. Pas in 1949 zou de schade worden hersteld. (Bewerkte tekst van Janke Poortvliet)