Home Geschiedenis Herinneringen Wie woonde waar in het dorp 1920 – 1930 Schoolw. 13 ev

Schoolw. 13 ev

39-4846. Fam. Offeringa – Bulthuis. (Schoolweg 13)

Hier staat de voormalige molenaarswoning. Hiernaast stond de molen (zie 47).
De voorgeschiedenis van de molenaars van Oosterwijtwerd:
groeten

De molen met ernaast de molenaarswoning

Toen pelmolenaar Jan Pieters Wieringa de molen in 1843 kocht, was hij gehuwd met Hillechien Jacobs Klugkist. In datzelfde jaar 1843 is hij hertrouwd met Lutske Riemersma Post, weduwe van Egbert Gerrits Star. Na het overlijden van Lutske wordt de molen (met de behuizing en 1,5 ha. land) in 1871 voor ƒ 8600,- verkocht aan Johannes Eikes Apol, broodbakker te Eenum.
Johannes (Harmannus) Eikes Apol, geboren op 08-03-1813 te Garrelsweer en overleden op 27-01-1880 (67 jr) te Leermens) en zijn echtgenote Bouwina Jans Boer, geboren op 09-12-1814 te Usquert en overleden op 30-11-1890 (75 jr) te Spijk (zie 33) woonden en werkten hier (in de hiernaast staande molen) van 1871 tot 1878.
Tjark Bleeker (zie 40) kocht de pel- en roggemolen in 1878 voor ƒ 8000,- van Johannes (Harmannus) Eikes Apol.
image268

De molen en de molenaarswoning

Bij de boedelscheiding in 1918 werd de oudste zoon van Tjark Bleeker eigenaar van de molen. Deze zoon Willem Bleeker (zie 40) heeft het huis, de molen en de grond een jaar later (dus in 1919) voor ƒ 11000,- verkocht aan Pieter Onne Offeringa en Jantje Bulthuis. Zij vestigden zich in mei 1920 in Oosterwijtwerd.
  • Man: Pieter Onne Offeringais geboren op 08-04-1894 te Bierum en gehuwd op 28-04-1920 (26 jr) te Warffum met Jantje Bulthuis (25 jr). Pieter O. was in de jaren 1920-1930 de molenaar van Oosterwijtwerd. Hij is overleden op 08-02-1969 (74 jr) (bg te Oosterwijtwerd).Molenaar Offeringa had als een van de eersten in Oosterwijtwerd een telefoonaansluiting (zie 70).
  • Vrouw: Jantje Bulthuis is geboren op 02-09-1894 te Warffum en overleden op 10-11-1979 (85 jr) (bg te Oosterwijtwerd).
  • Zoon: ir. Jan Offeringa is geboren op 29-12-1923 te Oosterwijtwerd en was gehuwd met T. Sjoerdsma. Jan is overleden op 05-08-2010 (86 jr) te Emmen (gecr te Emmen).
  • Dochter: Ellechiena Offeringa is geboren op 15-08-1926 te Oosterwijtwerd en was gehuwd met Piet Visser. Ellechiena is overleden op 03-11-2016 (90 jr) te Groningen (gecr te Groningen).
Later woonden hier
  • Anthoon Willem Mulder, geboren op 15-02-1917 en gehuwd op 12-01-1951 te ’t Zandt met
  • Janna Auke Kort, geboren op 02-02-1921. Janna A. was de zus van mijn tante Bougina Jantina Kort (zie 1).
Anthoon W. is overleden op 14-03-2002 (85 jr) te Appingedam en Janna A. is overleden op 12-06-2002 (81 jr) te Winsum.

47. De molen.

de Molen

De molen en de molenaarswoning

In 1743 werd de ’Molen van Bleeker’ (zie 40 en 46) in Oosterwijtwerd gebouwd. De molen stond aan de oostzijde van de Oosterwijtwerdermaar bij de Pelmolentil. Het was een stellingmolen, die werd aangedreven door de wind met als functie koren- en pelmolen. In 1889 verbrandde de molen. In hetzelfde jaar werd de molen herbouwd als ’Molen van Offeringa’ (zie 46). De molen werd in 1937 onttakeld. De familie Mulder (zie 46) heeft de molen gekocht van Pieter O. Offeringa en (helaas) laten afbreken. Het restant werd in 1962 gesloopt.

48. Fam. Tiessen – Wiersum. (Schoolweg 17)

Op deze plaats staat een boerderij.
Voor de familie Tiessen woonden hier de families Star/Boerema en Aeilkema.
  • Vanaf 1801 waren Gerrit Egbert Star en Leentje Pieters Wieringa eigenaar van deze boerderij. Na het overlijden (in september 1826) van Gerrit Star is Leentje Wieringa op 26-01-1830 hertrouwd met Jan Derks Boerema.Jan Derks Boerema en Leentje Pieters Wieringa hebben de boerderij (met bijna 32 ha. land) in 1838 verkocht aan Aeilko Willems Aeilkema en Aaltje Bron(d)s Boekhou(d)t.
Landbouwer (en bewoner van deze boerderij) Aeilko Willems Aeilkema is geboren op 18-03-1799 te Slochteren en gehuwd op 04-10-1828 (29 jr) te ’t Zandt met Aaltje Bronds Boekhou(d)t (24 jr), geboren op 28-02-1804 te Oosterwijtwerd, als enige dochter van Brond Eltjes Boekhou(d)t en Bieuwke (Biefke) Bennink (Benes?) (van boerderij ‘Meelenbrij’, zie 50). De boerderij werd per testament gelegateerd aan Jacob Aeilkes Aeilkema (zie hieronder), zoon van Aeilko Willems Aeilkema en broer van Brond Aeilkes Aeilkema (zie 65). Aeilko W. is overleden op 12-12-1879 (80 jr) te Oosterwijtwerd (bg te O. > grafschrift: ‘Mijn levensdagen zijn voorbij, Van smart en zorgen vrij, Toen al het aardsche mij bedroog, Kreeg ik een hoger goed in ’t oog, Hetgene wat mij hier verbeidt, Is naar mijn hoop de zaligheid.’) Aaltje B. is overleden op 16-03-1883 (79 jr) te Oosterwijtwerd (bg te O. > grafschrift: ‘Sta, wandelaar en lees, Welk overschot hier zij, En denk dat ook dit lot, Treft vroeg of laat ook mij.’) De boerderij werd per testament gelegateerd aan Jacob Aeilkes Aeilkema (zie hieronder), zoon van Aeilko Willems Aeilkema en broer van Brond Aeilkes Aeilkema (zie 65).
Na de familie Aeilkema – Boekhou(d)t woonde hier de familie Aeilkema – Kubbe. Jacob Aeilkes Aeilkema is geboren te Oosterwijtwerd en gehuwd op 23-12-1867 (30 jr) te Slochteren met Trijntje Geerts Kubbe (19 jr), geboren te Sappemeer. In 1902 verkopen Jacob en Trijntje de boerderij met ruim 49 ha. grond aan Garbrand Tiessen (zie hieronder) en Grietje Wiersum. Jacob en Trijntje vertrekken op 05-10-1902 naar Appingedam. Jacob was kerkvoogd van de Hervormde Gemeente van Oosterwijtwerd en is overleden op 01-08-1911 (73 jr) te Groningen. Trijntje G. Kubbe is overleden op 14-09-1905 (57 jr) te Appingedam.
De boerderij in 1939 (foto Pastoor)

De boerderij in 1939 (foto Pastoor)

Boerderij Schoolweg 17

De boerderij van de familie Tiessen, Schoolweg 17

  • Man: Garbrand Tiessen is geboren op 26-02-1865 te Oosterwijtwerd en gehuwd op 24-04-1902 (37 jr) te Uithuizermeeden met Grietje Wiersum (32 jr). Garbrand was landbouwer. Hij was de tweelingbroer van Jan Garbrand Tiessen (zie 22) en is overleden op 13-02-1924 (58 jr) te Oosterwijtwerd (bg te O.).
  • Vrouw: Grietje Wiersumis geboren op 10-11-1869 te Roodeschool en overleden op 22-12-1945 (76 jr) te Appingedam (bg te Oosterwijtwerd).
    1. Dochter: Diewerke Grietje (“Diewer”) Tiessen is geboren op 27-05-1903 en gehuwd in 1945 met de boerenzoon Stephan Nomdo Renken, geboren op 06-01-1902 te Kroonpolder (gem. Beerta). Zij namen na het overlijden van vader Garbrand Tiessen het werk op de boerderij (eigendom van van Grietje Wiersum, Wed. Tiessen) over. In 1945 werd de boerderij eigendom van het echtpaar Renken-Tiessen en de zus van Diewer Tiessen, Rens Tiessen (zie hieronder).
      Diewerke G. is overleden op 28-05-1989 (één dag na haar 86e verjaardag) (bg te Oosterwijtwerd). Stephan N. is overleden op 06-06-1970 (68 jr) (bg te Oosterwijtwerd). Zij namen na het overlijden van vader Garbrand Tiessen het werk op de boerderij (eigendom van van Grietje Wiersum, Wed. Tiessen) over.
    2. Dochter: Rensje (“Rens”) Tiessen is geboren op 30-01-1906 en overleden op 26-09-1979 (73 jaar) (bg te Oosterwijtwerd).

      49. Wachthuis 30 / Fam. van Dijken. (Gerichtsweg)

Oosterwijtwerd uitgebreid

Oosterwijtwerd

49A. Wachthuis 30.

Deze voormalige halte ‘op verzoek’ aan de lijn Groningen – Delfzijl was gelegen tussen Loppersum en Appingedam. Reeds bij de opening van deze lijn in 1884 stopten hier vijf treinen per dag, in beide richtingen. In de oorspronkelijke opzet heette deze halte” ’t Zandt “, dat zo’n 8 kilometer verderop ligt. Het gebouw is nog tot 1950 bewoond geweest en daarna afgebroken. De halte Tjamsweer droeg oorspronkelijk de naam ” Oosterwijtwerd “. (Tussen Loppersum en Appingedam stonden destijds drie stationsgebouwen (haltes): bij Eenum, bij Oosterwijtwerd (‘Wh 30’, in opzet bedoeld voor ’t Zandt, zie hieronder) en bij Tjamsweer (in opzet bedoeld voor Oosterwijtwerd).
Overigens hoorde de omgeving van het stationsgebouw (met de mensen, die hier woonden )- in de beleving van de dorpsbewoners (RW) – eigenlijk niet bij het dorp Oosterwijtwerd.

Wachthuis 30

49B. Fam. van Dijken.

Het wachthuis/stationsgebouw (‘Wh 30’) van Oosterwijtwerd stond aan de andere kant (gezien vanuit Oosterwijtwerd) van het spoor. Het was een dubbele baanwachterswoning en werd bewoond door de familie van Dijken. Men kon hier een kaartje kopen voor de trein.
Man: Volgens mijn vader had Van Dijken een stijf been. De man werd regelmatig (slecht lopend) in het dorp gezien. De heer Van Dijken stond bekend om zijn konijnen. Hij fokte konijnen. Mijn vader vergezelde – als jongen – op zekere dag zijn schoolgenoot Dirk Reinders (zie 30 en 36B2), toen deze met een zak (met een konijn erin) op z’n rug “naar de ram” ging bij Van Dijken.

50. Fam. Ritsema – Bos.

(Schoolweg 15 – Oosterwijtwerd en Bolhuislaan 5 – Wirdum)

  • De dubbele adressering maakt duidelijk, dat de adressering niet duidelijk is. Het is bekend, dat deze boerderij vroeger (ca. 1920 – 1930) via een onverharde weg verbonden was met Oosterwijtwerd, terwijl de huidige bewoners via de Bolhuislaan verbonden zijn met Wirdum.
Hier staat boerderij ‘Meelenbrij’. Deze boerderij was voor de komst van de familie Ritsema eigendom van E. Boekhoudt (vanaf 23-03-1797), A.E. Aeilkema (vanaf 1838, zie 48), G. T. van Hoorn (vanaf 1846), J.E. Emmelkamp (vanaf 1852), B. Emmelkamp (vanaf 1893) en J.H. Bos (vanaf 1920).
Daarna kwam ‘Meelenbrij’ in 1925 in bezit van de familie Ritsema, die hier woonde in de periode van dit overzicht.
20150123_145929

Boerderij Meelenbrij (foto: van der Leest, 1964)

  • In 1838 werd Aeilko Willems Aeilkema (geboren op 18-03-1799 te Slochteren en gehuwd op 04-10-1828 (29 jr) te ’t Zandt met Aaltje Bronds Boekhoudt (24 jr), geboren op 28-02-1804 te Oosterwijtwerd) de eigenaar van “Meelenbrij”. Aaltje B.B. was de enige dochter van Brond Eltjes Boekhoudt en Bieuwke (Biefke) Bennink (Benes?), de bewoners en vorige eigenaars van “Meelenbrij”.
  • In 1846 kocht Geert Tewes van Hoorn deze boerderij met bijna 18 ha. land.
  • Jan Everts Bernardus Emmelkamp is geboren op 15-09-1821 te Krewerd. Hij is gehuwd op 29-03-1847 te Bierum met Heilke Kornelis Hooghof (geboren in 1808 te Holwierde en overleden op 13-03-1848 te Bierum). Jan E. B. is – na het overlijden van Heilke K. – gehuwd op 29-03-1850 te Appingedam met Jantje Hindrikus Bosker (geboren op 28-10-1830 te Tjamsweer en overleden op 19-01-1891 te Holwierde). Jan E. B. Emmelkamp was vanaf 1852 landbouwer op boerderij ‘Meelenbrij’. Hij is overleden op 14-04-1898 te Holwierde.
  • Zijn zoon Bernardus Emmelkamp is geboren op 15-10-1851 te Oosterwijtwerd. Hij is gehuwd op 03-06-1875 te Bierum met Lijfke/Liefke Hijbels (geboren op 08-03-1855 te Krewerd en overleden op 15-10-1934 te Haren) (zie 37). Bernardus nam de boerderij over in 1893. Hij is overleden op 11-05-1919 te Appingedam.
  • Vanaf 1920 kwam (zie hierboven) de boerderij in handen van de familie J.H. Bos.
  • Man: Julle Hendrik Ritsema is geboren op 19-09-1877 te Holwierde en gehuwd op 31-07-1907 (29 jr) te Stedum met Grietje Bos (30 jr). Julle H. was veeboer. Julle H. is overleden op 02-01-1963 (85 jr) te Wirdum (bg te Oosterwijtwerd).
  • Vrouw: Grietje Bos is geboren op 26-01-1877 te Woltersum en overleden op 06-01-1941 (bijna 64 jaar) te Groningen (bg te Oosterwijtwerd). Waarschijnlijk was zij familie van de bovengenoemde J.H. Bos.
  1. Zoon: Jan Ritsema geboren op 05-04-1910 te Westeremden en gehuwd met Hendriktje Dam, geboren op 07-05-1912. Jan is overleden op 15-03-1971 (60 jr) (bg te Bierum). Hendriktje is overleden op 27-02-1984 (71 jr) (bg te Bierum).
  2. Dochter: Trientje Ritsema.
  3. Dochter: Hilje Ritsema geboren op 23-08-1914 te Westeremden en gehuwd met Izaak Hoevenaar, geboren op 08-11-1908 te Zuidzande (Zws. Vlaand.). Izaak was op 26-01-1933 (24 jr) gehuwd met Augusta Maria De Guesquière   (geboren te Oostburg, Zws. Vlaand.) en op 13-10-1958 van haar gescheiden. Hilje is overleden op 29-05-1974 (59 jr) (bg te Appingedam). Izaak is overleden op 19-08-1983 (74 jr) (bg te Appingedam).
  4. Zoon: Hommie Ritsema. (Waarschijnlijk: Hommo/Homme Ritsema)
  5. Zoon: Gerrit Ritsema.
  6. Dochter: Hamina (Harmina?) Ritsema (?)
  • In 1949 werd boerderij “Meelenbrij” (met ruim 19 ha. land) verkocht aan Jacob Ekema.

50a.        Fam. Vinkemuller   (Bolhuislaan 2, Eekwerd, Wirdum)

  • Hier staat boerderij ‘De Groene Wierde’. Als we naar het adres kijken, lijkt deze boerderij niet bij Oosterwijtwerd te horen. Maar als we de grens aanhouden, zoals die door Google Maps wordt gehanteerd, valt deze boerderij wel degelijk onder Oosterwijtwerd. Vandaar de opname in dit document, weliswaar voorzien van het subnummer 50a. Zie ook de opm. bij nr 50.

‘De Groene Wierde’ was vroeger ooit een kloosterboerderij van het klooster te Wittewierum.

  • De fam. Vinkemuller bewoonde ‘De Groene Wierde’ in het begin van de 20e eeuw. Zij woonden hier in 1927.

Later werd de boerderij verkocht aan dhr. Slichtenbree.

In 1949 kwam het bedrijf in handen van de fam. Hamming.

51. Wachtpost 31 / Fam. Roemeling – van der Werf.

De familie Roemeling (mijn grootouders) bewoonden destijds wachthuis ‘Wh 31’.

Boerderij B.M. Barlage in Nieuwolda

  • Man: Mijn grootvader Jan Roemeling is geboren op 26-01-1893 te Scheemda en gehuwd op 10-01-1918 (24 jr) te Nieuwolda met Maria van de Werf (21 jr). Zij woonden de eerste jaren van hun huwelijk in Nieuwolda. Opa was destijds arbeider op de boerderij van boer Bouwo Marcus Barlagen (geb 1867, overl 1947) te Nieuwolda.
    In 1921 trad hij als wegwerker in dienst van de ‘Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen’ (S.S.) en de ‘ Hollandsche Spoorweg-Maatschappij’ (H.S.). Hij hielp bij de aanleg van de spoorlijn Groningen – Slochteren – Weiwerd (‘Woldjer Spoor’). Mijn grootouders verhuisden daarom in 1922 naar Farmsum. Door het aanvaarden van een baan bij de ‘Nederlandsche Spoorwegen’ verhuisden zij in 1927 naar Oudelande (Zeeland) (aanleg spoorlijn Goes – Hoedekenskerke) en in 1928 naar Oosterwijtwerd (‘Wh31’).
    In 1930 verhuisden zij naar Appingedam. (De wachtpost werd direct daarna afgebroken). Het gezin woonde in Appingedam een aantal jaren aan de Fivelkade en vanaf 1934 aan de Jukwerderweg. In 1973 verhuisde mijn opa naar Loppersum en woonde daar eerst aan Het Hoge Heem en later (vanaf 1979) in Wiemersheerd. Mijn opa is overleden op 13-03-1980 (87 jr) in het ziekenhuis te Delfzijl (bg te Appingedam).
  • Vrouw: Mijn grootmoeder Maria (“Marie”) van der Werf is geboren op 20-11-1896 te Nieuwolda en overleden op 06-10-1966 (69 jr) in een ziekenhuis te Groningen (bg te Appingedam). In Oosterwijtwerd stond mijn oma haar dochtertjes op te wachten bij de landwegovergang (naast het huis van de fam. van der Meer (zie 52)), als zij van school kwamen.

Rechts naast de spoorbaan is de plaats zichtbaar, waar de wachtpost ('Wh 31') stond.

image287

  1. Dochter: Mijn moeder Aaltje (“Ali”) Roemeling (zie 1) is geboren op 10-11-1918 te Nieuwolda. Zij is na de lagere school (in Farmsum: 1925 – 1927, Oudelande: 1927 -1928, Oosterwijtwerd: 1928 – 1930 (zie 30) en Appingedam: 1930 – 1933) rechtstreeks naar de Rijkskweekschool in Appingedam gegaan.
    Meester H. Wanmaker (Hoofd der School) van de school voor Christelijk Volksonderwijs (C.V.O.) in Appingdam achtte zichzelf en bleek inderdaad in staat moeder zo goed voor te bereiden, dat ze zonder problemen – op 14-jarige leeftijd (!) – de overstap van de lagere school naar de kweekschool (september 1933) kon maken. Moeder heeft hier haar ‘Akte van bekwaamheid als onderwijzeres’ behaald op 12-06-1937.
    Zij heeft voor de tweede wereldoorlog gewerkt op scholen in Zeerijp (kleuteronderwijs) en Bierum (als ‘kwekeling met akte’ aan de Gereformeerde lagere school). In Bierum werkte zij van 23-10-1939 t/m 18-10-1941.
    Na de oorlog werkte zij in Ede veelvuldig (van 1952 tot 1977) als invalkracht op verschillende lagere scholen. In 1998 (zie 1) verhuisden vader en moeder van Ede naar Emmen. Mijn moeder is overleden op 03-02-2010 (91 jr) te Emmen (De Bleerinck) (bg te E.).
tante Anny Roemeling en oom Lammert Aslander ter gelegenheid van hun huwelijk op 07-01-1947

Tante Annie Roemeling en oom Lammert Aslander ter gelegenheid van hun huwelijk op 07-01-1947

  1. Dochter: Mijn tante Anna (“Annie”) Roemeling is geboren op 27-12-1921 te Nieuwolda en gehuwd op 07-01-1947 (25 jr) te Appingedam met mijn oom Lammert Aslander (25 jr).Mijn oom was kruidenier in Appingedam en drogist (voorheen ‘Doornbos’) in Loppersum.
    Tante Anny is overleden op 08-08-2007 (85 jr) te Loppersum (Wiemersheerd) (bg te L.).
    Oom Lammert is geboren op 17-02-1921 te Appingedam (als zoon van Jan Aslander en Fenna Winter) en overleden op 27-01-1997 (75 jr) te Groningen (bg te Loppersum).

Geef een reactie